منابع و مصارف آب های بطری شده - مجله سرگرمی

منابع و مصارف آب های بطری شده

آب علاوه بر آنکه در ترکیب اندام ها و سوخت و ساز بدن، توزیع و دفع مواد مشارکت دارد، به اسم آب آشامیدنی، خود یک ماده غذایی است و نقش موثری در انتقال مواد مغذی به بدن ایفا می نماید. به طور طبیعی هر فرد با نوشیدن آب در شبانه روز، قسمت مهمی از احتیاجات بدن به مواد گوناگون را تامین می نماید. کمبود منابع آب آشامیدنی سالم در بسیاری از کشورها موجب افزایش تجارت آب های بسته بندی شده شده است.

علاوه بر آن، چنین به نظر می رسد که در بسیاری از موارد، ذخایر قدیمی آب آشامیدنی مانند(شبکه های خصوصی و دولتی) نتوانند کلیه شرایط و استانداردهای ایمنی میکروبیولوژیکی آب راتضمین نمایند. در سال های اخیر، تجارت بین المللی آب های بسته بندی شده از نظر کمی و کیفی افزایش یافته است ودرحال حاضرحمل و نقل این محصولات به وسیله کشتی، قطار،کامیون وحتی هواپیما صورت می گیرد (ترابری هوایی باتوجه به بالابودن هزینه هواپیما، بیشتردرموارد بحرانی انجام می گردد). درمواردی که شبکه آب رسانی به دلایل متعدد از جمله حوادث طبیعی مانند زلزله و خشکسالی آسیب می بیند، استفاده از آب های بسته بندی شده می تواند یاری موثری در برآوردن نیازآسیب دیدگان به آب باشد. آب آشامیدنی بسته بندی شده (بطری شده)، آب آشامیدنی است که در ظروف بسته بندی می گردد و به طور طبیعی دارای املاح و یا گاز کربنیک بوده و یا طی فرآیند بسته بندی به آن اضافه می گردد و افزودن هرگونه مواد دیگر مانند شیرین نماینده ها و یا طعم دهنده ها به آن مجاز نیست. آب آشامیدنی بسته بندی شده یک ماده غذایی محسوب می گردد.

منابع آب بطری شده

منابع تامین آب های بطری شده به توضیح زیر است:

آب زیرزمینی: به آب هایی مانند چشمه، چاه های فوران نماینده و آب چاه هایی که منشأ آب خیز آن زیر زمینی است، گفته می گردد. آب های زیرزمینی ممکن است به دوگروه آب های حفاظت شده و نشده طبقه بندی شوند.

آب های زیرزمینی حفاظت شده به طور مستقیم تحت تاثیر محیط وآب های سطحی قرار نمی گیرند و از نظر میکروبیولوژیکی هم دارای کیفیت مناسب هستند، در حالی که آب های زیرزمینی حفاظت نشده ممکن است تحت تاثیرمحیط قرارگرفته و از نظر میکروبیولوژیکی هم مناسب نباشند.

آب سطحی: آب هایی مانند آب نهرها، رودخانه ها، دریاچه ها، آبگیرها وسدها هستند که وارد طبیعت می شوند.

استخراج: استخراج آب معدنی از چشمه، دالان و چاه های حفر شده یا طبیعی باید متناسب با شرایط زمین شناسی و آب شناسی منطقه انجام گیرد، به نحوی که از دخول هرگونه مواد خارجی جلوگیری به عمل آید.

در صورت استفاده از پمپ برای جمع آوری آب معدنی، باید به گونه ای عمل گردد که احتمال انتقال هر نوع آلودگی ناشی از رویدادهای طبیعی و اعمال دیگر مانند سهل انگاری و یا انتقال احتمالی بیماری های گوناگون به افراد به وسیله آب به صفر برسد. فرآیند های تصفیه از نظر تاثیر روی ارگانیسم های خاص فرق دارد. در آب های بسته بندی شده ای که تصفیه چندگانه دارند، احتمال وجود میکروارگانیسم های مضر برای سلامت انسان کمتراست. در صورت لزوم می توان برا صاف کردن آب از روش های مکانیکی (که موجب کاهش و یا حذف مواد شیمیایی می شوند) به توضیح زیر استفاده کرد:

صافی های سطحی (مانند صافی های غشایی چین خورده)

صافی های عمقی (مانند صافی های شنی و یا صافی های فیبری فشرده)

صاف کردن با کربن فعال

گرفتن مواد معدنی (یون زدایی، سختی زدایی، اسمز معکوس، صاف کردن به طریقه نانوفیلتراسیون و هوادهی)

این فرآیندها که برای تصفیه عوامل شیمیایی به کار برده می شوند، ممکن است به حد کافی سبب کاهش یا حذف میکروارگانیسم ها نگردد و برعکس فرآیندهایی که برای حذف میکروارگانیسم ها به کار می فرایند ممکن است به حد کافی موجب کاهش یاحذف مواد شیمیایی نشوند.

پرکردن ودربندی ظروف

عملیات بسته بندی (مانند پرکردن ودربندی ظروف) باید در یک منطقه بسته وتحت فشار مثبت هوا انجام گردد (سیستم اسپتیک). ذرات غبار، مواد خارجی، میکروارگانیسم ها و رطوبت بیش ازحد هوا باید کنترل و پایش شوند.

نحوه در بطری ریختن

آب معدنی طبیعی و آب چشمه به طور مستقیم از منبع آبی مربوطه به وسیله لوله های فولادی ضدزنگ به کارخانه پرنماینده بطری راهنمایی می شوند. در آنجا از ماشین آلات مخصوصی برای پرکردن بطری ها استفاده می گردد. در مراحل بعدی، در بطری ها را بسته و روی آنها برچسب می چسبانند و در انتها آنها را در جعبه ها یا کیسه های پلاستیکی فشرده بسته بندی نموده و برای ارایه به بازار می فرستند. بطری ها می توانند از جنس شیشه یا نوعی پلاستیک خاص که تاثیری بر رنگ و بوی آب ندارد، باشند. بطری و درپوش آن حتما باید استریل گردد. کل مراحل در بطری ریختن آب باید مطابق با استانداردهای رده بالای بهداشتی انجام گردد و شامل کلیه اقدامات لازم برای حفظ آب از هرگونه آلودگی باشد. تست کیفیت هم در کلیه مراحل به طور مداوم انجام می گردد. آب های آشامیدنی به وسیله لوله و یا به وسیله تانکر به کارخانه پرنماینده بطری می رسد. در کارخانه ممکن است چند نوع آب را با هم مخلوط نموده و اعمال متفاوتی از قبیل تصفیه عادی، تصفیه ازنی، تابش اشعه ماورای بنفش، تصفیه اسمزی و جداسازی روی آن انجام داده و سپس به طریق مشابه آب های معدنی و چشمه آب را داخل بطری ها بریزند.

آیا ممکن است آب داخل بطری مضر باشد؟

کلیه کارخانه های فراورینماینده این محصولات زیر نظر سازمان های بهداشتی کشورها مشغول به فعالیت هستند و آیین نامه های مخصوصی را هنگام فراوری رعایت می نمایند. بنابراین جز در مواردی که موارد مذکور را رعایت ننمایند، نگرانی برای استفاده از آب بطری های آب آشامیدنی وجود ندارد. فراموش نکنیم که رعایت نکردن موارد بهداشتی در فراوری هر محصول غذایی می تواند رخ دهد.

ظروف مورد مصرف

ظروف پلاستیکی مورد مصرف باید از نوع مجاز فود گرید برای بسته بندی آب بوده و هیچ گونه اثر سویی روی فرآورده نهایی نداشته باشند.

اطلاعات فرآورده برای آگاهی مصرف نماینده

توصیه های لازم به گونه ای که موجب آگاهی مصرف نماینده گردد باید روی برچسب قید شوند. برای مثال، این آب آب معمولی است و نمی تواند به اسم آب استریل مورد استفاده قرار گیرد و یا این آب مخصوص نوزادان و بیمارانی که سیستم ایمنی بدن شان تضعیف شده است مانند مبتلایان به ایدز، هپاتیت ویروسی و یا افرادی که از شیمی درمانی استفاده می نمایند نیست. آب حاوی گاز کربنیک که با گاز طبیعی محبوس در خود بسته بندی می گردد با عبارت گازدار طبیعی یا جوشان طبیعی روی برچسب بیان می گردد. اندازه کل مواد جامد محلول آب باید در محل اصلی برچسب نوشته گردد. چنانچه برچسب نشان دهنده اندازه مواد معدنی ویژه موجود در محصول باشد، باید اندازه آن بر حسب میلی گرم در لیتر بیان گردد. آب بسته بندی شده حاوی فلوراید افزوده شده باید با واژه آب فلوئوره برچسب گذاری گردد. هر آبی که با اسم فلوئوره برچسب گذاری می گردد باید حداقل حاوی 8/0 میلی گرم در لیتر یون فلوئور باشد. چنانچه آب حاوی بیش از یک میلی گرم در لیتر فلوئور باشد، عبارت حاوی فلوئور در محل نزدیک به نام محصول ذکر گردد.

چنانچه آب دارای بیش از دو میلی گرم در لیتر فلوئور باشد، عبارت آب برای نوزادان و بچه ها زیر هفت سال مناسب نیست باید در برچسب ذکر گردد. کلیه فرآیندهایی که می توانند موجب تغییر ترکیب (فیزیکی، شیمیایی و یامیکروبیولوژی) آب پس از استخراج گردد، باید روی برچسب قید شوند. محل جغرافیایی چشمه فوران نماینده و چاه می تواند در برچسب تعیین گردد. چنانچه آب بطری شده از شبکه های توزیع دولتی یا خصوصی تأمین گردد، عبارت از شبکه توزیع دولتی یا خصوصی باید در محل اصلی برچسب ذکر گردد. برچسب گذاری آب بسته بندی شده از نظر نوشتاری یا تصویری باید به گونه ای باشد که موجب اشتباه با دیگر آب ها به ویژه آب معدنی طبیعی نگردد. سایر اطلاعاتی که ضروری است روی برچسب قید گردد به توضیح زیر است:

شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

نام و نشانی کامل فراورینماینده

حجم محتوی برحسب سیستم متری

شماره سری ساخت

تاریخ فراوری: روز، ماه، سال

تاریخ انتها مصرف: روز، ماه، سال

شرایط نگهداری.

انواع آب بطری

آب معدنی طبیعی: این نوع آب باید از یک منبع زیرزمینی و محفوظ از هرگونه آلودگی بوده و از سوی مقامات مسوول ثبت شده باشد، استانداردهای گوناگون میکروب شناسی را دارا باشد، به طور مداوم تست گردد، هیچ گونه عمل دیگری به جز تصفیه با دی اکسید کربن یا تصفیه عادی رویش انجام نگردد و در همان منبع آب مربوطه داخل بطری ریخته گردد. به علاوه این آب باید دارای ترکیبات خاص شیمیایی باشد. آب های معدنی طبیعی در مقایسه با انواع دیگر آب های بطری شده دارای برترین کیفیت هستند.

آب چشمه: از یک منبع زیرزمینی تعیین می آید. این آب هم باید در همان محل داخل بطری ریخته شده و با استانداردهای شیمیایی و میکروب شناسی سازگار باشد. تنها عملی که می تواند روی این آب انجام گردد، تصفیه با دی اکسیدکربن یا تصفیه عادی است. لزومی ندارد آب چشمه ترکیبات شیمیایی خاص داشته باشد و یا قبل از اینکه وارد بازار گردد، به وسیله مقامات مسوول شناسایی و ثبت گردد.

آب آشامیدنی: به هر آبی که داخل بطری ریخته شده باشد، گفته می گردد. ممکن است از هر منبع آبی ای باشد و چه بسا این منبع زیرزمینی هم نباشد. حتی می تواند از آب های معمول لوله کشی بوده و یا از منبع اصلی به وسیله تانکر به کارخانه پرنماینده بطری فرستاده گردد. ممکن است روی این آب اعمالی از قبیل تغییر ترکیبات شیمیایی یا کاهش تعداد میکروب ها، انجام دهند. حتی بعضی از کارخانه ها به منظور اینکه طعم این آب شبیه آب چشمه معدنی گردد، نمک معدنی به آن اضافه می نمایند.

منبع:www.salamat.com

/ع

mastanehtoline.ir: مجله مستانه، وبگاه گفتگو و انجمن بحث و تبادل نظر

kulu.ir: کولو: مجله جاذبه های گردشگری ایران

cicagraphic.ir: مجله گرافیک | همه چیز درباره طراحی بصری و گرافیکی

منبع: راسخون